ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یکی از شایعترین ویروسهای منتقله از تماس جنسی است که بیش از ۱۰۰ گونه مختلف دارد. برخی از انواع آن صرفاً باعث ایجاد زگیلهای پوستی یا تناسلی میشوند، اما گونههای پرخطر میتوانند منجر به تغییرات سلولی و ابتلا به سرطان دهانه رحم، مقعد، حلق و آلت شوند. یکی از مؤثرترین ابزارهای پیشگیری در برابر این ویروس، واکسیناسیون است. اما واقعاً واکسن HPV چیست و چرا دریافت آن تا این اندازه اهمیت دارد؟
در این مقاله تلاش میکنیم تا بهصورت کامل و دقیق به بررسی این واکسن، انواع آن، سن مناسب برای تزریق، و افرادی که اولویت بالاتری برای واکسیناسیون دارند بپردازیم. اگر شما یا فرزندتان در معرض خطر هستید یا هنوز درباره تزریق این واکسن تصمیم نگرفتهاید، مشاوره با متخصصان درمرکز درمان hpv و اطلاعات کامل درباره مسیر درمان hpv میتواند راهگشای شما باشد.
واکسن HPV چگونه عمل میکند و چه هدفی دارد؟
برای درک بهتر اینکه واکسن HPV چیست، ابتدا باید نحوه عملکرد آن را بشناسیم. این واکسنها از ذرات ویروسی غیرفعالشده ساخته شدهاند که بدن را بدون ایجاد بیماری، با انواع خاصی از ویروس آشنا میکنند. این ذرات، که فقط ساختار سطحی ویروس را تقلید میکنند، باعث تحریک سیستم ایمنی شده و بدن را برای مقابله با عفونت واقعی آماده میسازند.
با دریافت کامل دوزهای واکسن، سیستم ایمنی فرد توانایی شناسایی و نابودی ویروس HPV را پیدا میکند، پیش از آنکه بتواند در بدن تکثیر شده یا باعث تغییرات سلولی شود. به همین دلیل، واکسن در صورتی بیشترین اثر را دارد که پیش از مواجهه با ویروس یعنی قبل از شروع فعالیت جنسی تزریق شود.
هدف اصلی واکسن پیشگیری از گونههای پرخطر HPV است که عامل بیش از ۷۰٪ موارد سرطان دهانه رحم و بسیاری از زگیلهای تناسلی هستند. بنابراین واکسن تنها برای پیشگیری از زگیل نیست، بلکه نقش اصلی آن جلوگیری از پیامدهای جدیتری مانند سرطان است.
انواع واکسن HPV در دنیا
از جمله نکات مهم در پاسخ به سؤال واکسن HPV چیست، آشنایی با انواع مختلف این واکسن است. در حال حاضر سه نوع اصلی واکسن در دنیا تأیید شدهاند: گارداسیل (Gardasil)، گارداسیل ۹ (Gardasil 9) و سرواریکس (Cervarix). هرکدام از این واکسنها برای پوشش دادن انواع خاصی از ویروس طراحی شدهاند.
گارداسیل انواع ۶، ۱۱، ۱۶ و ۱۸ را هدف قرار میدهد و در پیشگیری از زگیلهای تناسلی و سرطان دهانه رحم بسیار مؤثر است. گارداسیل ۹، نسخه گستردهتری است که ۹ نوع HPV (از جمله ۳۱، ۳۳، ۴۵، ۵۲، ۵۸) را نیز پوشش میدهد. سرواریکس نیز بیشتر بر پیشگیری از گونههای پرخطر ۱۶ و ۱۸ تمرکز دارد.
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، سازمان جهانی بهداشت (WHO) و بسیاری از وزارتهای بهداشت ملی، این واکسنها را تأیید کردهاند و در برنامههای واکسیناسیون نوجوانان قرار دادهاند. در ایران نیز واکسن گارداسیل با مجوز رسمی در مراکز واکسیناسیون موجود است.
چه سنی برای دریافت واکسن HPV مناسبتر است؟
در بسیاری از کشورها، بهترین زمان برای تزریق واکسن HPV سنین ۹ تا ۱۴ سالگی در نظر گرفته شده است، زیرا در این دوره معمولاً فرد هنوز فعالیت جنسی نداشته و بدن میتواند پاسخ ایمنی قویتری نشان دهد. بر همین اساس، واکسن معمولاً در دو یا سه نوبت تزریق میشود.
با این حال، این بدان معنا نیست که افراد بزرگتر نمیتوانند از این واکسن بهرهمند شوند. در واقع، سازمانهای معتبر بهداشتی توصیه میکنند زنان تا سن ۲۶ سالگی و مردان تا ۲۱ سالگی در صورت عدم دریافت واکسن، حتماً نسبت به آن اقدام کنند. برخی منابع نیز تا ۴۵ سالگی دریافت واکسن را با مشورت پزشک قابل قبول میدانند.
هرچه فاصله تزریق واکسن با شروع فعالیت جنسی کمتر باشد، میزان محافظت بالاتر خواهد بود. البته حتی افرادی که قبلاً با یک نوع HPV مواجه شدهاند، ممکن است همچنان از دریافت واکسن برای انواع دیگر ویروس سود ببرند.
📞 برای دریافت مشاوره درمانی و تغذیهای با شماره ۸۸۷۱۴۴۹۳ ۰۲۱تماس بگیرید.
نتیجهگیری
پاسخ به این پرسش که واکسن HPV چیست، ما را به درکی عمیقتر از اهمیت این واکسیناسیون در سلامت عمومی میرساند. این واکسن ابزاری مؤثر، بیخطر و علمی برای پیشگیری از عفونت با انواع پرخطر ویروس HPV است که عامل بسیاری از سرطانها و زگیلهای تناسلی است. دریافت این واکسن بهموقع، بهویژه در سنین نوجوانی، میتواند از بسیاری از مشکلات و هزینههای درمانی در آینده جلوگیری کند. مشورت با پزشک و آگاهی از وضعیت واکسیناسیون، اولین گام در مسیر ایمنسازی بدن در برابر HPV است.
