روش‌های جلوگیری از بارداری از دیرباز نقش مهمی در کنترل جمعیت، سلامت جنسی و بهداشت باروری داشته‌اند. اما در سال‌های اخیر، توجه بسیاری از افراد به نقش این روش‌ها در پیشگیری از بیماری‌های مقاربتی، به‌ویژه HPV جلب شده است. پرسشی که ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده، این است که تأثیر روش‌های جلوگیری بارداری بر انتقال HPV چگونه است و آیا همه این روش‌ها به یک اندازه مؤثر هستند یا خیر؟
در این مقاله به‌صورت علمی و با استناد به منابع معتبر، به بررسی انواع روش‌های جلوگیری از بارداری و ارتباط آن‌ها با احتمال انتقال HPV می‌پردازیم. اگر شما نیز دغدغه‌ای در این زمینه دارید یا هم‌اکنون در حال پیگیری مراحل درمان hpv هستید، پیشنهاد می‌کنیم پیش از تصمیم‌گیری نهایی، با مشاوران مرکز درمان hpv مشورت کنید و اطلاعات خود را تکمیل نمایید.
نقش کاندوم در پیشگیری از HPV
یکی از رایج‌ترین روش‌های پیشگیری از بارداری، استفاده از کاندوم است که به‌عنوان یکی از ابزارهای محافظتی در برابر بیماری‌های مقاربتی نیز شناخته می‌شود. اما در بررسی علمی تأثیر روش‌های جلوگیری بارداری بر انتقال HPV، باید گفت که کاندوم تا حدی مؤثر است، اما محافظت کامل ارائه نمی‌دهد. دلیل این امر آن است که ویروس HPV می‌تواند از طریق تماس پوست به پوست در نواحی اطراف ناحیه تناسلی نیز منتقل شود.
با این حال، مطالعات متعدد نشان داده‌اند که استفاده درست و مداوم از کاندوم می‌تواند احتمال انتقال ویروس را به‌طور قابل‌توجهی کاهش دهد. افرادی که به‌طور منظم از کاندوم استفاده می‌کنند، نه‌تنها در برابر بارداری ناخواسته، بلکه در برابر ابتلا به HPVهای پرخطر نیز محافظت بیشتری دارند. این روش به‌ویژه برای افرادی که شریک جنسی ثابت ندارند یا در روابط جدید هستند، توصیه می‌شود.
البته باید توجه داشت که اثربخشی کاندوم به نوع استفاده، جنسیت و پوشش‌دهی آن نیز بستگی دارد. کاندوم تنها در صورت استفاده صحیح و بدون پارگی یا لغزش، می‌تواند بخشی از ویروس را مهار کند. بنابراین، در بحث جلوگیری بارداری بر انتقال HPV، کاندوم یک ابزار کمک‌کننده است، اما نباید به‌تنهایی به آن اتکا کرد.
قرص های ضد بارداری و ارتباط آن با HPV
قرص‌های ضدبارداری یکی از رایج‌ترین روش‌های هورمونی پیشگیری از بارداری هستند، اما هیچ نقش مستقیمی در جلوگیری از انتقال بیماری‌های جنسی، از جمله HPV ندارند. بنابراین در پاسخ به اینکه تأثیر روش‌های جلوگیری بارداری بر انتقال HPV چگونه است، باید تأکید کرد که قرص‌ها محافظتی در برابر ویروس ایجاد نمی‌کنند.
نکته جالب توجه این است که برخی تحقیقات نشان داده‌اند استفاده طولانی‌مدت از قرص‌های ضدبارداری ممکن است در برخی زنان، حساسیت سلولی دهانه رحم را نسبت به انواع پرخطر HPV افزایش دهد. علت این موضوع هنوز به‌طور قطعی مشخص نشده، اما برخی نظریه‌ها نقش تغییرات هورمونی را در کاهش مقاومت سلولی مطرح می‌کنند.
در هر صورت، اگرچه قرص‌ها گزینه‌ای مؤثر برای پیشگیری از بارداری هستند، اما هیچ‌گونه حفاظتی در برابر HPV ایجاد نمی‌کنند. بنابراین برای افرادی که در معرض ابتلا به HPV هستند یا شریک جنسی جدید دارند، استفاده ترکیبی از قرص و کاندوم توصیه می‌شود.
استفاده از IUD و بررسی تأثیر آن بر HPV
IUD یا دستگاه داخل رحمی یکی دیگر از روش‌های مؤثر پیشگیری از بارداری است که در دو نوع هورمونی و غیرهورمونی (مس‌دار) عرضه می‌شود. با توجه به محل قرارگیری آن در رحم، IUD هیچ نقشی در محافظت از نواحی تناسلی خارجی ندارد و در نتیجه در زمینه جلوگیری بارداری بر انتقال HPV، تأثیر مستقیمی نخواهد داشت.
با این حال، برخی مطالعات جدیدتر حاکی از آن است که استفاده طولانی‌مدت از IUD ممکن است با کاهش خطر بروز سرطان دهانه رحم همراه باشد. این اثر ممکن است به‌دلیل پاسخ‌های التهابی موضعی باشد که باعث از بین رفتن سلول‌های آلوده به HPV می‌شود. البته این یافته‌ها هنوز در حال بررسی هستند و نمی‌توان آن را به‌عنوان عامل بازدارنده مستقیم در نظر گرفت.
نکته مهم این است که افرادی که از IUD استفاده می‌کنند، ممکن است احساس امنیت کاذب نسبت به محافظت در برابر بیماری‌های مقاربتی داشته باشند. به همین دلیل توصیه می‌شود این افراد، به‌ویژه در روابط جدید، همچنان از روش‌های محافظتی دیگر مانند کاندوم نیز استفاده کنند.
روش های طبیعی جلوگیری از بارداری و تأثیر آن‌ها در انتقال HPV
روش‌های طبیعی مانند ثبت دمای پایه بدن، تقویم قاعدگی، یا روش مقاربت منقطع از جمله روش‌هایی هستند که برخی افراد برای جلوگیری از بارداری استفاده می‌کنند. در ارزیابی جلوگیری بارداری بر انتقال HPV، این روش‌ها هیچ نقشی در جلوگیری از ویروس ندارند و در واقع کاملاً بی‌اثر هستند.
در این روش‌ها هیچ مانعی برای تماس پوست با پوست در ناحیه تناسلی وجود ندارد، بنابراین ویروس به‌آسانی از فرد آلوده به شریک جنسی منتقل می‌شود. از سوی دیگر، چون اغلب افرادی که از روش‌های طبیعی استفاده می‌کنند در روابط پایدار هستند، گمان می‌کنند نیازی به روش محافظتی دیگر نیست، در حالی‌که اگر یکی از طرفین ناقل بدون علامت باشد، ویروس منتقل می‌شود.
از منظر علمی، روش‌های طبیعی تنها برای کنترل بارداری قابل بررسی هستند و در مورد بیماری‌های مقاربتی هیچ‌گونه کارایی ندارند. در نتیجه اگر فردی نگران HPV است یا در معرض خطر قرار دارد، استفاده صرف از روش‌های طبیعی به‌شدت غیرکارآمد و پرریسک خواهد بود.
تزریق هورمون و آمپول‌های پیشگیری از بارداری در زمان بیماری HPV
تزریق هورمون‌هایی مانند دپوپروورا یکی از روش‌های بلندمدت پیشگیری از بارداری محسوب می‌شود. این روش که به‌صورت تزریق هر سه ماه یک‌بار انجام می‌شود، با سرکوب تخمک‌گذاری مانع بارداری می‌شود. اما در رابطه با تأثیر روش‌های جلوگیری بارداری بر انتقال HPV، تزریق هورمون نقش حفاظتی ندارد.
در برخی مطالعات، اشاره شده که استفاده مداوم از تزریقات هورمونی ممکن است در برخی زنان با افزایش ریسک ابتلا به انواع پرخطر HPV همراه باشد. این موضوع به تغییرات در مخاط دهانه رحم نسبت داده شده که ممکن است محیط مناسب‌تری برای فعالیت ویروس فراهم کند. با این حال، این یافته‌ها هنوز قطعی نیستند و نیاز به تحقیقات بیشتر دارند.
آنچه مسلم است اینکه تزریق‌های پیشگیری از بارداری نمی‌توانند جایگزینی برای محافظت در برابر بیماری‌های مقاربتی باشند. افرادی که از این روش استفاده می‌کنند، باید به‌طور هم‌زمان از محافظ‌های فیزیکی مانند کاندوم بهره ببرند تا در برابر ویروس‌ها ایمن بمانند.
تأثیر وسایل جلوگیری زنانه مانند دیافراگم در زمان بیماری HPV
دیافراگم یکی از وسایل جلوگیری است که به‌صورت فیزیکی دهانه رحم را مسدود می‌کند. هرچند این وسیله می‌تواند در جلوگیری از ورود اسپرم مؤثر باشد، اما در بحث جلوگیری بارداری بر انتقال HPV نقش بسیار محدودی دارد. چون سطح محافظتی آن صرفاً ناحیه دهانه رحم را در بر می‌گیرد، در حالی‌که HPV از تماس پوست به پوست قابل انتقال است.
ویروس HPV می‌تواند از طریق تماس با نواحی خارجی دستگاه تناسلی منتقل شود و استفاده از دیافراگم به‌تنهایی جلوی این تماس را نمی‌گیرد. در واقع، پوشش موضعی دیافراگم برای مقابله با ویروس‌هایی که در نواحی مختلف پوست فعال هستند ناکافی است.
بنابراین حتی با استفاده از این وسیله، احتمال انتقال ویروس همچنان وجود دارد. برای محافظت بهتر در برابر HPV، توصیه می‌شود از ترکیب دیافراگم با روش‌های فیزیکی گسترده‌تری مانند کاندوم استفاده شود.
استفاده ترکیبی جلوگیری از بارداری در زمان بیماری HPV
با توجه به اینکه هیچ‌یک از روش‌های جلوگیری از بارداری به‌تنهایی نمی‌توانند محافظت کامل در برابر HPV ایجاد کنند، استفاده ترکیبی از روش‌ها می‌تواند مؤثرتر باشد. برای مثال، استفاده هم‌زمان از قرص‌های ضدبارداری و کاندوم، هم مانع بارداری ناخواسته می‌شود و هم ریسک انتقال بیماری‌های مقاربتی را کاهش می‌دهد.
در ارزیابی علمی جلوگیری بارداری بر انتقال HPV، استفاده ترکیبی یکی از راهکارهای توصیه‌شده توسط متخصصان بهداشت جنسی است. این رویکرد به‌ویژه برای زوج‌هایی که در آغاز رابطه هستند یا سابقه بیماری مقاربتی دارند، می‌تواند مؤثر باشد.
همچنین مشورت با پزشک برای انتخاب بهترین روش ترکیبی، بر اساس سن، شرایط جسمی و نوع رابطه، ضروری است. حفاظت مؤثر، تنها در سایه آگاهی، برنامه‌ریزی و رعایت چندلایه‌ای بهداشت جنسی به‌دست می‌آید.
📞 برای دریافت مشاوره درمانی و تغذیه‌ای با شماره ۰۲۱-۸۸۷۱۴۴۹۳ تماس بگیرید.
نتیجه‌گیری
جلوگیری بارداری بر انتقال HPV تنها در صورتی مؤثر است که از روش‌های فیزیکی مانند کاندوم به‌درستی استفاده شود. سایر روش‌های غیرمحافظتی مانند قرص، IUD، یا تزریق تنها برای پیشگیری از بارداری مؤثرند و نقشی در مهار انتقال ویروس ندارند. برای محافظت واقعی، ترکیب روش‌ها، واکسیناسیون و انجام تست‌های دوره‌ای توصیه می‌شود.
