ویروس‌ها دارای اجزا ساده‌ای مانند پوشش پروتیئنی و قطعه‌ای از نوکلئیک اسیدهای DNA یا RNA هستند. در این قطعات نوکلئیک اسیدی، اطلاعات لازم برای تکثیر ویروس و پروتئین‌های تشکیل دهنده آن وجود دارد. وقتی سلول‌های سنگفرشی آلت تناسلی یا رحم آلوده به این ویروس‌ها شوند، DNA ویروس پاپیلوما یا اچ پی وی وارد این سلولها می‌شود.
این DNA با تکثیر خود در سلول باعث شکستن ژنوم سلولی و به هم ریختن تنظیم چرخه سلولی می‌شود. در این حالت هیچ کنترلی روی تقسیم سلولی وجود ندارد و سلولها انکوژن یا سرطانی شده‌اند. این سلولها به تدریج بافت اپی تلیال قسمت آلوده شده را دربرمی‌گیرند. سلول‌های سرطانی قابلیت دست اندازی یا متاستاز به بافت‌های حیاتی بدن را دارند و می‌توانند در مدت کوتاهی حیات شخص را تحت تاثیر قرار دهند.
پاپیلوما ویروس چه سرطان‌هایی را ایجاد می‌کند؟
همانطور که گفته شد عفونت پایدار با ویروس اچ پی وی باعث بیان ژن‌های ویروسی در سلولها شده و آن‌ها را سرطانی می‌کند. البته سرطانی شدن این سلولها معمولاً در اثر آلودگی به یک نوع اچ پی وی اتفاق می‌افتد و عوامل زیست محیطی و وضعیت سیستم ایمنی میزبان نیز در بروز سرطان موثرند. از جمله سرطانهای شایع که به وسیله پاپیلوما ویروس ایجاد می‌شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
سرطان رحم
مطالعات نشان می‌دهد که بیش از 70 درصد خانم‌های مبتلا به سرطان رحم در جهان، DNA ویروس پاپیلوما را در سلول‌های اپی تلیال رحم خود دارند. این سرطان که به‌عنوان دومین سرطان شایع در میان خانم‌ها شناخته می‌شود، درصورت مداوا و درمان امید به بهبود بالایی دارد. سویه‌های 16 و 18 پاپیلوما ویروس به‌عنوان اصلی‌ترین عوامل در ایجاد دیس پلازی شناخته می‌شوند. معمولاً سرطان رحم با خونریزی غیرطبیعی از واژن قابل تشخیص است.
سرطان مجاری تنفسی
نازوفارنکس یا مجاری تنفسی شامل دهان، لوزه‌ها، زبان، حنجره و نای می‌شود. تایپ 16 ویروس پاپیلوما در 68 الی 87 درصد از افراد مبتلا به سرطانهای مجاری تنفسی جداسازی شده است. سرطان مجاری تنفسی به ندرت به‌وسیله تایپ 18 این ویروس ایجاد می‌شود. این سرطان قابلیت متاستاز به نقاط دیگر بدن را نیز دارد. لازم است بدانید که سرطان زبان و لوزه‌ها، شایع‌ترین سرطانهای مجاری تنفسی در افراد مبتلا به عفونت پاپیلوما بوده و در 45 تا 90 درصد موارد اتفاق می‌افتد.
سرطان واژن
ترشحات مخاطی واژن، شرایط مناسبی را برای رشد پاپیلوما ویروس انسانی به وجود آورده است. این بستر که در زمان رابطه جنسی تماس مستقیمی با آلت تناسلی مرد دارد، به‌عنوان مکان اصلی رشد ویروس اچ پی وی شناخته می‌شود. استفاده از کاندوم در حین رابطه جنسی می‌تواند تاحدودی از این سرطان جلوگیری کند. سویه شماره 16 ویروس پاپیلوما به‌عنوان اصلی‌ترین عامل آلوده کننده این قسمت در نظر گرفته می‌شود و معمولاً در خانم‌های جوانی که رابطه جنسی محافظت نشده دارند به‌وفور دیده می‌شود.
سرطان آلت تناسلی
شاید برای برخی افراد دور از ذهن باشد که احتمال وجود تومورهای سرطانی روی آلت تناسلی مرد یا زن وجود دارد. لازم است بدانید که این موضوع واقعیت دارد و سرطانهای پنیس و ولیو شایع‌ترین سرطان‌ها در افراد مبتلا هستند. این سرطان‌ها نیز درصورت عدم درمان عفونت مزمن پاپیلوما ویروس اتفاق می‌افتند.
سرطان مقعد
سویه‌های میکروبی شماره 16 و 18 در ایجاد سرطان مقعد بسیار موثرند. لازم است بدانید که سرطان مقعد در زنان بیش از 2 برابر مردان وجود دارد. مطالعات نشان می‌دهند که 85 درصد از بیمارانی که مبتلا به سرطان مقعد هستند، از نظر آلودگی به پاپیلوما ویروس مثبت هستند. سرطان مقعد در اثر پیشرفت زگیل‌ها به قسمت‌های داخلی یا در اثر رابطه جنسی مقعدی اتفاق می‌افتد.
سرطان مری
مری، لوله‌ای برای عبور مواد غذایی از دهان به معده است. در برخی افرادی که رابطه جنسی دهانی را تجربه می‌کنند، احتمال بروز سلول‌های آنکوژن در این قسمت وجود دارد. البته احتمال ابتلا به سرطان مری بسیار کمتر از انواع دیگر است و تنها در 17 درصد افراد مبتلا به سرطان مری، DNA ویروس پاپیلوما دیده شده است. سویه‌های میکروبی 6،11، 16 و 18 از مری افراد مبتلا به این ویروس جداسازی شده‌اند.
راهکارهایی برای کاهش اثرات سرطان‌زایی ویروس پاپیلوما
قدم اول در این زمینه، پیشگیری از آلودگی به ویروس پاپیلوما با رعایت نکات بهداشت جنسی است؛ اما اگر این بیماری به هر دلیل اتفاق افتاد، باید اقدامات درمانی را هرچه سریع‌تر شروع کرد. مطالعات نشان می‌دهد که ایجاد سرطان به‌وسیله ویروس پاپیلوما تنها درصورت عدم درمان عفونت اچ پی وی و ماندگاری آن اتفاق می‌افتد. بهترین درمان برای این ویروس، استفاده از پکیج دارویی مرکز اچ پی وی ایران است. در این پکیج انواع داروهای موثر و با فرمولاسیون جدید برای تایپ‌های مختلف پاپیلوما ویروس از جمله تایپ‌های سرطانی آن موجود است. استفاده از این داروها به‌دلیل محرمانه بودن اطلاعات بیمار و عدم داشتن عوارض می‌تواند علاوه بر حذف زگیل‌های تناسلی از سرطانی شدن آن‌ها جلوگیری کند. این درمان‌ها بسته به شدت و گسترش ویروس‌ها حدود 2 سال به طول می‌انجامد.
نتیجه گیری
باور سرطان زایی برخی ویروس‌ها برای بسیاری از افراد دور از ذهن است. شاید این موضوع باعث شگفتی شما نیز شود که برخی ویروس‌ها با دستکاری DNA سلول میزبان، می‌توانند نقش مهمی در ایجاد سلول‌های غیرطبیعی و جهش یافته داشته باشند. تحقیقات جدید پژوهشگران گواه رابطه ویروس اچ پی وی و سرطان است و وجود DNA این ویروس در بافت‌هایی مانند رحم، نازوفارنکس، مری و آلت تناسلی مرد و زن به اثبات رسیده است. نکته مهم در این زمینه این است که ابتلا به سرطان تنها در افراد مبتلا به عفونت مزمن پاپیلوما ویروس اتفاق می‌افتد. درمان این افراد شامل شیمی درمانی، جراحی یا ترکیبی از این دو روش است.
