ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یکی از شایع‌ترین عفونت‌های مقاربتی در دنیاست که می‌تواند در مردان و زنان به‌طور یکسان ایجاد شود، اما شدت و شیوه انتقال آن ممکن است در هر جنس متفاوت باشد. یکی از موضوعات مورد بحث در مطالعات پزشکی، نقش ختنه در کاهش خطر ابتلا به HPV است.
تحقیقات بسیاری نشان داده‌اند که پوست اضافی آلت تناسلی در مردان ختنه‌نشده ممکن است محیط مناسبی برای رشد و پایداری ویروس فراهم کند. در این مقاله به بررسی رابطه بین ختنه‌نشدن و خطر ابتلا به HPV خواهیم پرداخت.
برای آگاهی از روش‌های تخصصی درمان، می‌توانید به مرکز درمان HPV مراجعه کنید. همچنین اگر به دنبال بهترین راهکارهای دارویی و مراقبتی هستید، صفحه درمان HPV را از دست ندهید.
ساختار پوست آلت مردان و تأثیر آن بر پایداری ویروس HPV
پوست ختنه‌نشده دارای چین‌های اضافی است که می‌تواند فضای مرطوب و گرمی برای ماندگاری ویروس HPV ایجاد کند. برخلاف پوست ختنه‌شده که در تماس با هوا خشک‌تر و تمیزتر باقی می‌ماند، پوست اضافی می‌تواند مانع پاکسازی طبیعی ویروس توسط سیستم ایمنی شود.
مطالعات اپیدمیولوژیک در آفریقا و آمریکای شمالی نشان داده‌اند که نرخ ابتلا به HPV در مردان ختنه‌نشده بیشتر است، به‌ویژه در کسانی که روابط جنسی محافظت‌نشده دارند. این یافته‌ها منجر به پیشنهاد ختنه به‌عنوان یکی از ابزارهای مکمل پیشگیری در برخی کشورها شده است.
این ساختار آناتومیکی همچنین احتمال انتقال ویروس به شریک جنسی را افزایش می‌دهد، چرا که ویروس ممکن است در زیر پوست باقی بماند و حتی در نبود علائم قابل‌مشاهده نیز منتقل شود.
شواهد علمی درباره نقش ختنه در کاهش خطر HPV
بر اساس مطالعات سازمان جهانی بهداشت (WHO) و CDC، مردان ختنه‌شده تا ۵۰٪ کمتر در معرض ابتلا به گونه‌های پرخطر HPV قرار می‌گیرند. این آمار به‌ویژه در مردانی که فعالیت جنسی بالایی دارند یا شریک‌های جنسی متعددی دارند، بیشتر دیده می‌شود.
همچنین در یک مطالعه وسیع در اوگاندا، مشخص شد ختنه تا حد زیادی بروز HPV نوع ۱۶ و ۱۸ را که در ایجاد سرطان دهانه رحم نقش دارند، در شریک جنسی زن کاهش می‌دهد. این مسئله نشان می‌دهد که تأثیر ختنه فقط به سلامت مرد محدود نمی‌شود، بلکه می‌تواند ابزاری برای محافظت از زنان نیز باشد.
در کشورهای توسعه‌یافته که واکسیناسیون گسترده علیه HPV صورت می‌گیرد، ختنه به‌عنوان یک مکمل در کنار واکسن در نظر گرفته می‌شود نه جایگزین آن.
تأثیر ختنه بر انتقال HPV به شریک جنسی
ختنه می‌تواند خطر انتقال HPV از مرد به زن را کاهش دهد، زیرا میزان ویروس در سطح پوست کاهش می‌یابد. این موضوع از دیدگاه سلامت عمومی بسیار مهم است، زیرا عفونت HPV در زنان یکی از عوامل اصلی بروز سرطان دهانه رحم محسوب می‌شود.
در یک مطالعه منتشرشده در مجله پزشکی The Lancet، مشخص شد زنانی که شریک جنسی ختنه‌شده دارند، تا ۲۸٪ کمتر در معرض ابتلا به HPV پرخطر هستند. این آمار در کنار استفاده از کاندوم و واکسیناسیون می‌تواند میزان ابتلا را به شکل قابل‌توجهی کاهش دهد.
از طرفی، ختنه نمی‌تواند جایگزین کاملی برای رعایت بهداشت جنسی، غربالگری و تست‌های منظم مانند پاپ‌اسمیر یا تست HPV باشد. بلکه در بهترین حالت، مکملی برای راهکارهای پیشگیرانه دیگر است.
نقش ایمنی و مراقبت در مردان ختنه نشده در برابر HPV
مردانی که ختنه نشده‌اند باید مراقبت بیشتری در رعایت بهداشت شخصی و جنسی خود داشته باشند. شست‌وشوی صحیح، استفاده از کاندوم و انجام تست‌های دوره‌ای برای بررسی عفونت HPV اهمیت دوچندانی دارد.
در برخی از مردان، عفونت HPV ممکن است بدون هیچ نشانه‌ای باقی بماند، اما همچنان قابل انتقال باشد. این پدیده به‌ویژه در مردان ختنه‌نشده شایع‌تر است، چرا که ویروس می‌تواند در لایه‌های زیرین پوست بدون علائم قابل‌مشاهده پنهان شود.
در نتیجه، هرچند ختنه ممکن است تا حدودی خطر را کاهش دهد، اما آگاهی، واکسیناسیون و مراقبت بهداشتی منظم همچنان مهم‌ترین ابزارهای دفاعی در برابر HPV هستند.
واکسن HPV و تأثیر آن در مردان ختنه نشده
صرف‌نظر از وضعیت ختنه، واکسن HPV یکی از موثرترین روش‌ها برای پیشگیری از عفونت است. این واکسن می‌تواند تا ۹۰٪ موارد ابتلا به نوع‌های پرخطر ویروس را پیشگیری کند.
مردان ختنه‌نشده که واکسینه شده‌اند، همچنان می‌توانند از مزایای محافظتی واکسن بهره‌مند شوند، به‌ویژه اگر پیش از شروع فعالیت جنسی واکسینه شوند. بنابراین، واکسیناسیون برای همه مردان توصیه می‌شود، چه ختنه‌شده و چه نشده.
همچنین واکسن می‌تواند در کنار ختنه و رعایت اصول بهداشتی، یک «مثلث محافظتی» قدرتمند برای کاهش خطر انتقال و بروز HPV ایجاد کند.
تأثیر فرهنگی و اجتماعی بر موضوع ختنه و HPV
در برخی فرهنگ‌ها، ختنه یک عمل مذهبی یا سنتی است که ممکن است ربطی به سلامت نداشته باشد. در این جوامع، افراد به‌طور تصادفی از مزایای کاهش خطر HPV بهره‌مند می‌شوند. اما در کشورهایی که این عمل رایج نیست، اطلاع‌رسانی درباره خطرات HPV برای مردان ختنه‌نشده اهمیت بیشتری دارد.
متأسفانه در بسیاری از جوامع، آگاهی نسبت به HPV و راه‌های انتقال آن همچنان پایین است و تصور عمومی آن را صرفاً بیماری زنان می‌داند، در حالی که مردان نقش مهمی در چرخه انتقال دارند.
بنابراین آموزش عمومی، اطلاع‌رسانی دقیق و عدم شرمساری در مورد مسائل بهداشت جنسی، از جمله ختنه و واکسیناسیون، می‌تواند ابزار مهمی برای کنترل اپیدمی HPV باشد.
توصیه‌های پزشکی HPV برای مردان ختنه‌نشده
پزشکان توصیه می‌کنند مردان ختنه‌نشده تست HPV را به‌صورت دوره‌ای انجام دهند، به‌ویژه اگر در معرض عوامل پرخطر مانند شرکای جنسی متعدد قرار دارند. استفاده دائمی از کاندوم، رعایت بهداشت شخصی، و در صورت امکان، واکسیناسیون از مهم‌ترین راهکارها هستند.
همچنین بررسی منظم توسط پزشک برای تشخیص هرگونه ضایعه پوستی یا زگیل در ناحیه تناسلی اهمیت دارد. درمان سریع زگیل‌ها و ضایعات ویروسی می‌تواند از انتقال بیشتر جلوگیری کند.
اگرچه ختنه می‌تواند خطر را کاهش دهد، اما بدون مراقبت‌های کامل بهداشتی و پزشکی، این مزیت چندان پایدار نخواهد بود.
نتیجه‌گیری
با توجه به شواهد علمی، می‌توان گفت که مردان ختنه‌نشده بیشتر در معرض HPV هستند، اما این به معنی اجبار در انجام ختنه نیست. مهم‌تر از هر چیز، آگاهی، رعایت اصول بهداشت جنسی، واکسیناسیون و انجام تست‌های منظم است.
📞 برای دریافت مشاوره درمانی و تغذیه‌ای با شماره ۸۸۷۱۴۴۹۳ ۰۲۱ تماس بگیرید.
در نهایت، ختنه تنها یکی از ابزارهای کاهش خطر است و باید در کنار سایر اقدامات مانند مراجعه به مرکز درمان HPV و بهره‌گیری از روش‌های درمان HPV در نظر گرفته شود تا ایمنی کامل‌تری در برابر این ویروس فراهم شود.
